Από το 2007 η  αγορά έχει γεμίσει με ανθρώπους, οι οποίοι δηλώνουν Coaches υποστηρίζοντας ότι αυτοί είναι ικανοί να βοηθήσουν ανθρώπους και εταιρίες να επιτύχουν τα ζητούμενά τους άμεσα και αποτελεσματικά. Μάλιστα οι υποσχέσεις τους είναι τόσο υψηλές, στις πλείστες των περιπτώσεων, οι οποίες ξεπερνούν τα όρια της όποιας φαντασίας.

Η πρακτική των τελευταίων 10 ετών έχει δείξει ότι πολλοί άνθρωποι και εταιρίες έχουν πέσει θύματα από ανθρώπους που δεν δικαιούνται να φέρουν τον τίτλο του Coach.

Το Coaching είναι ένα επαγγελματικό εργαλείο και ο κατάλληλα εκπαιδευμένος, πιστοποιημένος και με εποπτεία Coach πραγματικά προσφέρει υπηρεσίες στοχευμένες, αποτελεσματικές και επαγγελματικά μετρήσιμες, προσφέροντας πολλαπλά οφέλη, τόσο στον άνθρωπο όσο και στις επιχειρήσεις.

Αλλά επειδή υπάρχει ένα χάος στους τίτλους και στις δηλώσεις, ας δούμε ποιος τελικά είναι ο πραγματικός επαγγελματίας Coach, προστατεύοντας εαυτούς και επιχειρήσεις αλλά και το ίδιο το Coaching.

Τα σημαντικά σημεία :

  • Σπουδές:  Ένας επαγγελματίας Coach θα πρέπει τουλάχιστον να έχει κάνει 6μηνες σπουδές (με περισσότερες από 120 ώρες συνολικά: εκπαίδευση, μελέτη, εξάσκηση κτλ.) για αρχή, σε πιστοποιημένο κύκλο σπουδών, τόσο από εθνικό όσο και διεθνή φορέα. Σπουδές λίγων ωρών ακόμα και λίγων ημερών δεν επαρκούν για μια ολοκληρωμένη, βασικού επιπέδου, εκπαίδευση στο Coaching για να μπορεί κάποιος να θεωρηθεί επαγγελματίας.
  • Φορέας πιστοποίησης:  Ο φορέας που πιστοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει παρακολουθήσει ο Coach αποτελεί το θεμελιώδες σημείο της αξιοπιστίας και της ποιότητας του προγράμματος και συντελεί στην ουσιαστική ή μη εκπαίδευση του Coach. Διεθνώς υπάρχουν αρκετοί επίσημοι φορείς που προσφέρουν πιστοποίηση. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζει ο Association for Coaching (AC), ενώ στην Ελλάδα πιστοποιήσεις εκπαιδευτικών προγραμμάτων και επαγγελματιών με πολύ αυστηρές προϋποθέσεις, προσφέρει το Ελληνικό Ινστιτούτο Coaching (Η.Ι.C.), σε συνεργασία με τον ΑC.
  • Οι εκπαιδευτές του προγράμματος:  Ακόμα ένα σημείο που αποδεικνύει την αξιοπιστία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος coaching είναι ο εκπαιδευτής ή οι εκπαιδευτές του. Εργάζονται ή όχι ως πιστοποιημένοι Coaches, πλέον της εκπαίδευσης που παρέχουν; Είναι ή όχι εκπαιδευμένοι στο Coaching; Έχουν ή όχι πιστοποιήσεις στο Coaching;
    Έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις που εκπαιδευτές στο Coaching δεν έχουν ολοκληρώσει ούτε βασικές σπουδές στο αντικείμενο αλλά και δεν έχουν ούτε την βασική πιστοποίηση από αναγνωρισμένο φορέα. Το να έχω σπουδές σε συναφή επαγγέλματα (ψυχολογία, κοινωνιολογία κτλ.) δεν δίνει κανένα δικαίωμα για εκπαίδευση στο Coaching.
  • Η συμμετοχή σε αναγνωρισμένο φορέα:  Ο επαγγελματίας Coach θα πρέπει να ανήκει σε κάποιον φορέα (μέλος) από το διεθνές ή/και το εθνικό περιβάλλον, όπως ο διεθνής Association for Coaching (AC) και ο εθνικός Ελληνικό Ινστιτούτο Coaching (H.I.C.).
  • Η τήρηση του κώδικα δεοντολογίας:  Η πλήρης εναρμόνιση και εφαρμογή του κώδικά δεοντολογίας, σύμφωνα με τον φορέα που ανήκει, δεν θα πρέπει να είναι τυπική. Θα πρέπει να είναι ουσιαστική και να εφαρμόζεται έμπρακτα. Οι κώδικες δεοντολογίας δεν είναι τυπικά κείμενα. Αντίθετα, είναι οι άξονες πάνω στους οποίους κινείται ο επαγγελματίας Coach για την ασφαλή παροχή των Coaching υπηρεσιών του, αλλά και της προστασίας του πελάτη του.
  • Η εποπτεία:  Ένα τεράστιας σημασίας κεφάλαιο για τον επαγγελματισμό ή μη του Coach. Για να αποφεύγονται οι προσωπικές αυθαιρεσίες, παραβάσεις και παραβιάσεις του Coach και η εφαρμογή όποιων άλλων, εκτός Coaching, μεθόδων και προσεγγίσεων, ο πραγματικός επαγγελματίας Coach βρίσκεται σε όλη την διάρκεια της επαγγελματικής του πορείας σε συνεργασία με πιστοποιημένο επόπτη τόσο από διεθνείς φορείς (AC) αλλά και εθνικούς (Η.Ι.C.).
  • Η πιστοποίηση:  Η πιστοποίηση ή στα αγγλικά accreditation είναι μια διαδικασία την οποία μπορεί να ακολουθήσει ο οποιοσδήποτε εκπαιδευμένος Coach που έχει παρακολουθήσει πιστοποιημένο (accredited) πρόγραμμα σπουδών μόνο, εργάζεται επαγγελματικά στο Coaching (έχει καταγράψει δεκάδες ή/και εκατοντάδες ώρες εργασίας στο Coaching) και βρίσκεται σε συνεργασία με επόπτη (Supervisor). Στην συνέχεια καλείται να αποδείξει με επιχειρήματα και στοιχεία στον φορέα (AC – H.I.C.) που αιτείται την πιστοποίηση την αληθινή και ουσιαστική πορεία στο Coaching και τότε μόνο μπορεί να πάρει την πιστοποίηση ή όχι, στην περίπτωση που δεν πληροί τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.
  • Ο Coach:  Λόγω της έλλειψης νομικού πλαισίου, προς το παρόν, ο κάθε ένας μπορεί να δηλώσει Coach. Αυτό όμως δεν σημαίνει και το ότι είναι. Εδώ θα χρειαστεί μεγάλη προσοχή γιατί εμφανίζονται πάρα πολλοί άνθρωποι, τόσο εντελώς άσχετοι, όσο και με σημαντικά προσόντα από άλλα επαγγέλματα, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι είναι πραγματικοί Coaches.
  • O Επαγγελματίας (Professional) Coach:  Βάση των προδιαγραφών του AC αλλά και του H.I.C., ο επαγγελματίας Coach είναι εκείνος που έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τις πιστοποιημένες του σπουδές (AC), δεσμεύεται και ακολουθεί τον κώδικα δεοντολογίας του AC και του H.I.C., είναι μέλος σε έναν ή και στους δύο φορείς, ενώ βρίσκεται σε συνεργασία με επόπτη (Supervision = συνεργασία με επόπτη, Supervisor = επόπτης). Οι πιστοποιημένες  σπουδές είναι το σημαντικότερο βήμα για να ξεκινήσει να εργάζεται κάποιος ως Coach. Η μη ύπαρξη επόπτη δεν εγγυάται ότι θα ακολουθήσει ότι έχει διδαχθεί, με κίνδυνο να ενεργεί αυθαίρετα, με βάση τα  προσωπικά του πιστεύω ή τις επαγγελματικές εμπειρίες.
  • O Επαγγελματίας (Professional) Πιστοποιημένος (Accredited) Coach:  Είναι ο εκπαιδευμένος σε πιστοποιημένες σπουδές, που έχει αναγνωρίσει το βάθος, την βαρύτητα και την ευθύνη του Coach, καθώς και την σπουδαιότητα των coaching υπηρεσιών που προσφέρει. Είναι ο απόλυτα δεσμευμένος στο κάλλιστο. Είναι εκείνος που πιστεύει στο αυθεντικό και μόνο Coaching και εργάζεται για αυτό. Με την ολοκλήρωση των σπουδών, εργάζεται ως Coach και βρίσκεται σε εποπτεία με πιστοποιημένο επόπτη, ενώ έχει ακολουθήσει κατά γράμμα τις προδιαγραφές του AC και του H.I.C., έχει περάσει την διαδικασία της αξιολόγησης από τους φορείς και του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του Accredited Coach (ανάλογα με τις προϋποθέσεις για κάθε βαθμίδα).

Ολοκληρώνοντας, επειδή πολλοί και πολλές δηλώνουν ότι έχουν και πιστοποιημένες (accredited) σπουδές, και ότι είναι πιστοποιημένοι (accredited) Coaches, οι ενδιαφερόμενοι πριν συνεργαστούν, θα πρέπει να το ελέγξουν, ανατρέχοντας στο site του φορέα από τον οποίον υπάρχει πιστοποίηση, ερευνώντας τους πίνακες των πιστοποιημένων Coaches. Εκεί αναγράφεται το όνομα του κάθε πραγματικά πιστοποιημένου Coach, με το αντίστοιχο επίπεδο πιστοποίησης.

Από την συνοπτική παρουσίαση είναι σαφές ποιος είναι και ποιος δηλώνει ότι είναι Επαγγελματίας ή και Πιστοποιημένος (Accredited) Coach. Το coaching είναι το δεύτερο ταχύτερα αναπτυσσόμενο επάγγελμα διεθνώς. Οι πολυεθνικές εταιρίες αλλά και οι άνθρωποι που ωφελούνται από τις υπηρεσίες coaching αυξάνονται ραγδαία σε καθημερινή βάση. Το Coaching είναι εργαλείο που μόνο οι εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι (ή και προς πιστοποίηση με εποπτεία) επαγγελματίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά σε όφελος του πελάτη ή/και της εταιρίας. Όλοι οι άλλοι, απλά δηλώνουν.

Εσείς τι θα επιλέξετε;

 

Δρ. Γ. Καραθάνος – Master Executive Coach AC (accredited)
Managing Director The I3C’s Center
Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου Coaching
Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΠΑ
Supervisor – AC accredited